2. HOE REKEN JE DE CIRKEL ROND?

Ter gelegenheid van de Week van de Circulaire Economie 2022 slaan wij de handen ineen met Springtij Forum en Copper8 en lichten wij iedere dag een onderwerp uit dat dat de transitie naar de circulaire economie kan versnellen. Vandaag: Financiering.

De wens om circulair te ondernemen is breed gedragen. In de praktijk blijkt echter dat de businesscase voor een circulair model niet altijd makkelijk rond te rekenen is, en daardoor ook lastig te financieren. De kosten voor al eerder gebruikte materialen zijn bijvoorbeeld vaak hoog. Ook komen er bij een circulair businessmodel risico’s kijken die financiële instellingen nog niet goed kunnen inschatten. Daardoor wordt financieren lastig en duur. Maar er zijn stiekem toch een paar opties voor de circulaire ondernemer! Die lees je hieronder.

 

Wil je terug naar het dagprogramma? Klik dan hier.

 

KANSEN EN RISICO’S

Als je circulair onderneemt, ben je vaak met de toekomst bezig. Je bedenkt nieuwe oplossingen voor een economie die rekening houdt met mens een planeet. Zo zijn er bijvoorbeeld verpakkingsvrije supermarkten, producten waarbij de consument betaald voor gebruik in plaats van bezit of technische innovaties die grondstoffen terugbrengen naar het circulaire systeem. Het unieke aan een circulair idee is juist dat het nog niet eerder bestond.

Voor de financierbaarheid van je idee is dat tegelijkertijd ook de uitdaging. In het huidige systeem beoordelen financiële instellingen en investeerders financieringsmogelijkheden aan de hand van potentiële risico’s. Om tot die inschatting te komen kijken zij naar prestaties van een bedrijf of een bedrijfsactiviteit in het verleden. Aangezien jij met de bezig bent met producten en diensten van de toekomst of zelfs met businessmodellen die nog helemaal niet bestaan, is het mogelijk dat je circulair idee als te risicovol wordt ingeschat.

Ook kijken potentiële geldschieters naar schaalbaarheid van je idee. Bij circulaire businesscases lopen ondernemers er vaak tegenaan dat er nog geen markt is voor een nieuw product of dienst. Het is dan ook moeilijk aan te tonen of het idee schaalbaar is en of er genoeg vraag is voor het nieuwe product.

WAT ONDERNEMERS KUNNEN DOEN

Om deze uitdagingen aan te gaan en kansen voor financiering te vergroten, kunnen ondernemers zelf iets doen.

BEDENK IN WELKE FASE VAN JOUW GROEI, JE WELKE FINANCIER BENADERD

Financiële instellingen zijn er in allerlei soorten en maten. Een veelgehoorde klacht is dat banken niet willen financieren. Stel jezelf eens de vraag of jouw idee wel bij een risicomijdende bank past, of dat je wellicht eerder naar een investeerder moet kijken om de eerste groeifase van jouw onderneming te kick-starten. De investeerder kan je zowel voorzien van een zak met geld, als kennis en kunde van de markt, als sparringpartner zijn voor jou als ondernemer. Daar staat wel tegenover dat de financiering duurder is, en dat de investeerder wellicht ook wil participeren, maar wellicht hoort dat ook bij de fase waar je in zit … Tot slot kun je ook sturen op een combinatie van beide (de zogenaamde ‘hybride financiering’). Kortom: denk goed na over wat je nodig hebt in jouw groei en wat past in de fase waarin jouw onderneming zich bevindt.

LEG JE AFSPRAKEN VAST, DAT GEEFT DE FINANCIER HOUVAST

Samenwerken is cruciaal in de circulaire economie. Het ultieme doel is transparantie in de keten, met ieder een eerlijke marge. Financiers staan achter dit gedachtengoed, en zien graag dat deze onderlinge afspraken ook in contracten worden vastgelegd. Hier ontleden ze comfort aan. Zorg dus dat je je afspraken over bijvoorbeeld volumes van inkomende grondstoffen of afname van jouw producten of diensten goed vastlegt. Dat geeft de financier, maar jou zelf ook, meer zekerheid.

KIES DE JUISTE SAMENWERKINGSVORM

Ook kun je als bestaande onderneming meewerken aan het spreiden van risico’s door bijvoorbeeld samen met andere bedrijven te investeren in verschillende nieuwe technologieën. Op deze manier wordt sneller duidelijk welke nieuwe technologie de grootste kans op slagen heeft en kunnen nieuwe standaarden voor sectoren worden gezet, waardoor een lange termijn investering minder risicovol wordt. Belangrijk hierbij is de juiste samenwerkingsvorm (bijvoorbeeld een coöperatie of joint venture) te kiezen die bij jullie samenwerking past.

FOCUS OP SCHAALBAARHEID

Schaalbaarheid is een belangrijk criterium voor een financier. Het is daarom voor start-ups en innovaties binnen bestaande bedrijven belangrijk om in de ontwikkeling van de circulaire businesscase al verder te denken dan de eerste verkoop.

WAT FINANCIERENDE PARTIJEN KUNNEN DOEN

Het financieren van circulaire businesscases binnen de regels van het bestaande systeem vergt enige creativiteit in het bedenken van oplossingen. Toch zijn er al mogelijkheden en geslaagde financieringsprojecten.

GA ACTIEF OP ZOEK NAAR HOE JE WEL KUNT FINANCIEREN

De belangrijkste tip voor financierende partijen is waarschijnlijk om de handen ineen te slaan en samen op zoek te gaan naar de (hybride) financiering, waarmee de circulaire business case WEL gefinancierd kan worden. Is het mogelijk om samen te werken met andere financiële instellingen of investeerders die meest geschikt zijn voor een bepaalde fase van de onderneming? Kunnen we het toekomstige potentieel van de circulaire business case meenemen in de overweging om te gaan financieren?

LANGERE LOOPTIJDEN AANBIEDEN

Om circulaire businesscases te kunnen financieren, is het soms nodig dat de financiële sector zelf ondernemerschap toont. Zo kunnen banken bijvoorbeeld samenwerken met andere banken of investeerders om  financieringen met lange looptijden aan te bieden, zoals bijvoorbeeld al gangbaar is in het financieren van duurzame energie projecten (zonneparken, windmolenparken). Dit geeft de ondernemer rust en duidelijkheid naar de toekomst toe.

VRAAG CREËREN DOOR NETWERK IN TE ZETTEN

Met name banken staan in het middelpunt van economische activiteit. Er is veel kennis over specifieke sectoren en de activiteiten binnen de sectoren. Deze kennis kunnen banken gebruiken om een verbindende rol spelen in circulaire businesscases. Als er bijvoorbeeld al een grote afnemer geïnteresseerd is in een nieuw product is het project ook makkelijker financierbaar omdat er voldoende vraag is.

URGENTIE OM SAMEN HET SYSTEEM VERANDEREN

Met het huidige financiële systeem gaat de verandering naar een circulaire economie niet snel genoeg. Er zijn nog teveel praktische, wettelijke en administratieve hobbels, waardoor financieringen niet rondkomen. De urgentie om te veranderen is er, waarbij elke financier zich af moet vragen welk rol hij/zij wil spelen in de transitie. Vergroening wordt door Overheden (NL/EU) steeds meer verplicht, waarbij financiële instellingen komende tijd kleur moeten bekennen. Durf stelling te nemen, dan gaat de transitie versneld worden!

CONCLUSIE

Er zijn nu al mogelijkheden om circulaire businesscases binnen ons huidig economisch systeem rond te rekenen. Ondernemers en financiers spelen daar een gezamenlijke rol in en werken op de lange termijn en op verschillende vlakken samen. Willen we de transitie naar een circulaire economie versnellen is het noodzakelijk dat het financiële systeem als geheel verandert. Dus durf (een groene en circulaire) kleur te bekennen en wees creatief!