Door de digitalisering krijgen consumenten steeds meer kennis over de herkomst van producten en onder welke omstandigheden deze worden gemaakt. De consumenten weten daarbij inmiddels ook dat eindeloze massaproductie en het streven naar absolute bodemprijzen ten koste gaat van onder andere het milieu, gezondheid en arbeidsomstandigheden. Dit bewustzijn leidt tot andere aankoopbeslissingen.

Je ziet als bedrijf deze ontwikkelingen en je wilt graag de handen uit de mouwen steken. Hier komt True Pricing in beeld. True Pricing is een geavanceerd rekenmodel om alle stappen in een productieketen helder te krijgen. Met deze inzichten kunnen bedrijven concrete stappen zetten om te verduurzamen. Maar wat houdt True pricing eigenlijk in en hoe zien we dit terug in de praktijk?

1. Wat is True pricing?

Hoeveel de productie van een ding kost is afhankelijk van veel verschillende factoren. Schade aan mens en milieu zijn vaak niet doorberekend in de marktprijs. Door de verborgen kosten inzichtelijk te maken en op te tellen bij de marktprijs ontstaat de True Price. Als bedrijven de sociale kosten en de milieukosten in hun prijs meenemen, komt er een eerlijker systeem en wordt duurzaam produceren gestimuleerd.

2. Wat zijn externaliteiten?

Externaliteiten zijn verborgen kosten in de vorm van negatieve impact op mens en milieu. Denk aan vervuiling van lucht, water en landbouwgrond of uitputting van grondstoffen, zoals metalen, olie en gas. Ook kinderarbeid, arbeidsongevallen en onderbetaling van partijen in de productieketen vallen hier onder. True Price hanteert inmiddels meer dan dertig ecologische en sociale externaliteiten.

Op dit moment betaalt de veroorzaker niets voor externaliteiten: deze kosten worden gedragen door de maatschappij. Een cacaoboer bijvoorbeeld, omdat die nauwelijks kan rondkomen van zijn inkomsten. Of toekomstige generaties die de gevolgen van klimaatverandering moeten dragen. True Pricing helpt om al deze verborgen kosten in kaart te brengen, zodat we die eerlijk(er) kunnen verdelen of nog beter, de verborgen kosten kunnen vermijden.

3. Hoe wordt de echte kostprijs berekend?

Stel, je koopt een product van € 5,- in de winkel. Jij bent een paar euro’s lichter, maar dat bedrag dekt niet de volledige kosten van het product, omdat de externaliteiten niet zijn meegerekend. Om het product te maken, is er bijvoorbeeld 10 kilogram CO2 uitgestoten. Daarnaast is er 50 liter water vervuild en gemiddeld vindt er één arbeidsongeval plaats per 30.000 gemaakte producten.

Met het True Pricing-model kan je berekenen wat het kost om deze schade en dit letsel te herstellen.

• In dit geval moet de CO2-uitstoot worden gecompenseerd: deze kosten zijn € 0,10 per kilogram (in totaal € 1,-).
• Vervuild water kan worden gereinigd voor € 0,01 per liter (in totaal € 0,50).
• De som van de medische kosten en het verlies aan welzijn is € 15.000, – per ongeval (dat is € 0,50 per product).

Nu weet je dat de échte prijs niet € 5,- maar € 7,- is.

4. De achterliggende gedachte

De berekening van de echte kostprijs is gebaseerd op universele mensenrechten en rechten die daaraan gerelateerd zijn zoals werknemersrechten en milieurecht. Als er sprake is van schending van één van deze rechten, dan wordt dit gekwantificeerd en vervolgens gemonetariseerd. De herstel- en compensatiekosten worden in kaart gebracht en omgezet in euro’s waardoor er een duidelijk prijskaartje hangt aan de negatieve impact. Milieukosten krijgen dan een groen prijskaartje en sociale kosten een rode.

Bron: True Price

5. Wat is remediatie?

Als een marktpartij een vergoeding biedt door alle schade te herstellen of getroffenen te compenseren, noem je dit remediëren. Remediatie zorgt ervoor dat het groene en rode prijskaartje, die hierboven zijn genoemd, kleiner worden en de echte prijs omlaaggaat. Als je dit op de juiste manier richting je klanten communiceert kan je jouw bedrijf in een positieve zin onderscheiden van concurrenten.

6. Waarom is True pricing anders dan True Cost Accounting of LCA’s?

Om externaliteitente kwantificeren, maakt True Price gebruik van Life-Cycle Assessments (LCA), Social Life-Cycle Assessments (S-LCA) en Natural Capital Accounting. Er zijn op dit moment verschillende methodes om externaliteiten inzichtelijk te maken en jouw bedrijf te verduurzamen. Wil je beter scoren op de milieuvoetafdruk van je bedrijfsprocessen, dan kan je kijken op het platform Ecochain Technologies. Een speler die helemaal gespecialiseerd is in de landbouwsector is Soil & More.

Al deze initiatieven zijn gerelateerd aan het concept True Cost Accounting. Dit is een methode om naast financiële winst ook te sturen op maatschappelijke winst van bedrijven. Welke methode je het beste kan gebruiken, hangt af van de soorten maatschappelijke impact die je wilt maken met je bedrijf. Bij Circl werken wij samen met meerdere partijen. True Price helpt ons om op productniveau verborgen maatschappelijke kosten boven water te krijgen en of we deze kosten kunnen verhalen bij verantwoordelijke partijen in de productieketen.

7. True pricing in de praktijk

Chocolademerk Tony’s Chocolonely werkt al een tijdje toe naar de echte prijs van hun repen. Ze zijn ervan overtuigd dat transparantie over negatieve effecten de eerste stap is om de hele industrie te veranderen. Zo lieten zij al in 2013 een True Price-scan doen. Daaruit werd duidelijk dat er per kilo chocolade € 7,93 aan sociale kosten en milieukosten werden gemaakt. In 2017 was dat nog maar € 4,52: dat is 55 procent minder dan het industrie-gemiddelde. Recentelijk heeft Tony’s Chocolonely besloten om de retailprijs met € 0,20 per reep te verhogen om alle CO2-uitstoot te remediëren. Zo willen ze klimaatverandering tegengaan samen met JustDiggit, die landherstelprojecten opzetten.

Het succes van Tony’s laat zien dat transparantie over maatschappelijke impact en omzetverhoging samen kunnen gaan. Ook andere sectoren nemen deze methodologie inmiddels over. Zo heeft ABN AMRO samen met Impact Institute een rapport gepubliceerd over True Pricing in de jeansketen. Hierin werd duidelijk dat dat de gemiddelde spijkerbroek € 33,- te goedkoop is. Je ziet ook dat de financiële sector de maatschappelijke impact steeds meer in het jaarverslag vastlegt. Deze informatie kan worden gebruikt als basis voor besluitvorming, om zo steeds meer stappen te zetten naar gezonde, duurzame en eerlijke bedrijfsmodellen.