Idealistische ondernemers zijn hard nodig, maar een bedrijf runnen met als achterliggend doel de wereld een stukje beter willen maken is niet makkelijk. Wetgeving, financiering, een verdienmodel rond zien te krijgen, het zijn allemaal uitdagingen waar deze ondernemers tegen aan lopen. We vragen ze naar hun ‘hero’s journey’ in Impact Heroes.

De roep naar avontuur

Ik was 25 jaar en studeerde aan de Erasmus Universiteit. Ik merkte tijdens mijn studie, Management of International Social Challenges, dat er in mijn omgeving met veel passie werd gepraat over onderwerpen zoals klimaat, duurzaamheid, de vluchtelingencrisis en diversiteit op de arbeidsmarkt. Ik zag verband tussen al deze onderwerpen en wilde dit combineren.

Vanuit huis heb ik meegekregen dat eten altijd verbindt. Ik heb drie zussen, een recept voor stevige discussies. Uiteindelijk kwamen we dan toch met zijn allen aan tafel om te eten. Samen aan tafel zitten nodigt uit tot gesprekken om dingen op te lossen.

Er waren zoveel onderwerpen die ik met elkaar wilde combineren, dat ik door de bomen het bos niet meer zag. Toen heb ik maar besloten om simpel te beginnen: met maaltijden die de wereld verbeteren. Aan het einde van de dag denk ik dat eten iedereen verbindt. Het voelt alsof je met zijn allen aan de tafel dit soort complexe vraagstukken letterlijk behapbaar kan maken.

Ik besefte al vroeg wat ik wilde doen. Mijn passie en frustratie hebben de kernwaarden van dit bedrijf vormgegeven. Er zijn ontzettend veel bedrijven die al heel lang meegaan en nu pas komen met een afdeling gericht op duurzaamheid en inclusie. Ik dacht als ik het anders wil doen, moet ik dat vanaf het begin doen.

Het vooroordeel van winstmaximalisatie

De ondernemende mindset zat altijd al in mij, deze is nog versterkt door mijn studie. Ik moest mezelf voornamelijk verantwoorden tegenover de buitenwereld dat we, én een sociale onderneming zijn, maar ook winst maken. We doen veel voor de maatschappij, maar we hebben ook medewerkers die een fatsoenlijk inkomen moeten verdienen. Winstmaximalisatie hoort er gewoon bij, het gaat erom wat je met de winst doet.

Sociale ondernemingen zijn ook ondernemingen. Ze kiezen er alleen voor om net andere keuzes te maken; er is ruimte om impact te maken. Het lastige is om het beeld dat een sociale onderneming geen echte onderneming is, te veranderen. Als bedrijven ons benaderen voor onze diensten, zeggen ze dat ze wat wij doen geweldig vinden, om vervolgens te vragen of ze korting mogen. Juist door onze betalende klanten kunnen wij impact maken waar zij zo lovend over zijn.

Ik doe het niet voor het geld, want dan was ik er allang mee gestopt. Vanuit een ondernemersmindset kijk je naar de harde cijfers. Zie je geen groene cijfers, dan kap je ermee. Ik geloof gewoon in de visie van Freshtable en de impact die we maken op de mensen. Dat stukje heb je niet bij een standaard onderneming. Dat maakt toch het verschil om misschien een stukje verder te rennen dan waarvoor anderen de finishline nog niet in zicht is.

De obstakels en uitdagingen

In het begin zaten we in de B2C markt. We begonnen met het bereiden van maaltijden voor studenten in Rotterdam. Door het succes konden wij het uitbreiden over het hele land. Maar we zijn hier uiteindelijk helemaal van afgestapt om ons te richten op B2B.

Dat was wel even een omschakeling. Ook als je impact wilt maken moet je op een gegeven moment gaan nadenken over welke cijfers het belangrijkst zijn. Je moet de productie rendabel houden, maar ook de klanten tevreden houden. Onze winstmarge was gewoon groter in de B2B markt.

Het was geen teleurstelling, want we hebben overal wel een oplossing voor gevonden. Ik zie bewust alles als een uitdaging. Het team en ik kunnen goed omdenken wanneer we met een tegenslag te maken krijgen. Als sociaal ondernemer moet je de dingen ook positief kunnen bekijken.

De bondgenoten

Mijn familie is echt mijn die-hard support. Ik heb veel keukentafelgesprekken met ze gehad over hoe ik dingen kan aanpakken. Ze zijn altijd heel erg betrokken geweest, hebben ook veel geholpen, vooral aan het begin. En nog steeds. Het is fijn om zo’n achterban te hebben, want ik weet ook dat dat niet vanzelfsprekend is.

Voor Freshtable is het Social Enterprise NL geweest. Ik vind het fijn dat er een organisatie is die jou helemaal begrijpt, weet wat jouw drijfveren zijn en ook echt geloven in het stukje sociaal ondernemerschap, in combinatie met winst maken. Zij hebben veel deuren voor mij geopend, waardoor ik op veel leuke plekken ben geweest. Sinds dat we met hen samenwerken hebben we een hele mooie groei mogen doormaken.

De crisis

Het klinkt misschien raar, maar ik heb die gedachtes nog nooit gehad. Ik heb er altijd de volle 100% in geloofd dat dit iets gaat worden. Als ik om me heen kijk hebben al mijn ondernemersvrienden wel eens een moment gehad waarin ze zich afvroegen waarvoor ze het deden, de twijfels zijn er dus zeker wel. In mijn geval zie ik de directe impact op de mensen, dus zie ik ook waarom het zo belangrijk is wat we doen.

Zelfs als mensen kritisch zijn, is hun boodschap dat ze er wel in geloven. Ik ben altijd open-minded naar wat mensen ervan vinden, daar ga ik vooral op af. Tot nu toe ben ik niemand tegengekomen die zei dat dit niet zou gaan werken. Op basis daarvan heb ik geen reden gehad om te twijfelen.

De geleerde lessen

Ik heb nooit gedacht dat het makkelijk zou zijn, maar ik wist ook zeker niet wat ik kon verwachten van het ondernemerschap. Je gaat er al van uit dat je geen 9 tot 17 baan hebt, alleen sloeg dit voor mij over naar 24/7. Je gaat ermee naar bed en je wordt ermee wakker. Dat is soms wel iets wat je moet ervaren, waar niemand je op kan voorbereiden.

Voor mij moest het besef ook komen dat er 24 uur in een dag zitten, maar ik niet alle 24 uur hoef te gebruiken. Ik heb moeten leren dat de onproductieve dagen ook productief kunnen zijn. Je mag een keer langer in je bed blijven liggen of een meeting verschuiven omdat je het mentaal even niet trekt. Het draagt juist bij om de volgende keer wel weer hard te kunnen gaan.

Ik denk dat het inzicht gaandeweg komt hoe je privé en zakelijk het beste kan scheiden. Je staat voor de missies, deze zijn zo verstrengeld met je normen en waarden. De vraag die dan resteert is waar de grens ligt.

Een andere beweegreden om te ondernemen was voor mij ook het besef dat ik niet in een afhankelijkheidspositie wilde zitten waarbij mijn toekomst in de handen ligt van iemand die vanuit een bias handelt.

Ik spreek 8 talen, heb een universitaire opleiding en ontzettend veel werkervaring, maar ik kwam bijvoorbeeld niet aan een stageplek. Ik denk niet graag in hokjes, dus wilde ik die kaart niet trekken, maar op een gegeven moment ga je je het toch afvragen: als ik had gesolliciteerd met een andere achternaam, zou ik dan wel uitgenodigd worden?

Het is ook echt de strijd om serieus te worden genomen. Je moet er maar gewoon kunnen staan en dat is niet altijd makkelijk. Dit is een wereld waar je je echt sterk in moet houden en moet weten waar je voor staat. Vanuit biologisch perspectief neem je liever afstand van situaties waarin je je bedreigd voelt. Maar juist als we de evolutie willen doorbreken, moeten we het tegenovergestelde doen. Blijf je plek opeisen en in deze sferen bewegen. Het moment waarop vrouwen beseffen wat voor kracht en kennis ze hebben, dan kunnen ze de hele wereld aan.

Het hoort er nu helaas gewoon nog bij. Het is belangrijk om zoiets mee te nemen. We kunnen niet doen alsof deze ongelijkheid niet bestaat. We kunnen niet doen alsof we er geen last van hebben. Mijn reis als ondernemer met alle mankementen van onze samenleving erbij is anders dan die van de witte man van in de 40.

De grootste overwinning

Afgelopen zomer, de zomer van 2023, zijn we de Freshtable Foundation gestart. Ik heb nu mijn masterdiploma behaald, al kwamen de meeste dingen op mijn pad doordat ik ging ondernemen. Deze mogelijkheden gun ik kinderen die in kansarme situaties zitten en geen toegang hebben tot educatie. We willen deze kansen uitbreiden met de Foundation, zodat we een volgende generatie aan ondernemers kunnen ondersteunen.

Wij stelden onszelf de vraag hoe we anderen kunnen helpen om een onderneming te beginnen die winst maakt en goed doet voor de maatschappij. Er zijn ondernemersscholen die zich voornamelijk richten op het ondernemerschap, maar het sociale aspect is ook belangrijk om bij te brengen.

Toen kwam er een project op ons pad in Colombia. Daar zit een Nederlandse stichting voor kansarme jongeren. Twee dagen nadat ik het mailtje kreeg dat ik mijn masterdiploma had behaald zat ik in het vliegtuig op weg naar Colombia om het project samen met deze stichting op te starten. Na de eerste maand waren er 12 kinderen door de eerste pilot gekomen en zijn nu bezig met het opzetten van hun eigen startup.

Met de Freshtable Foundation werken we samen met lokale initiatieven over de hele wereld, zodat mensen worden gevoed; dat er voor hun basisbehoeften wordt gezorgd; en ze gefaciliteerd worden tijdens het opstarten van hun eigen sociale onderneming.

Freshtable’s ‘Share a Meal’ initiatief.

Het feit dat we zo’n stichting kunnen opstarten en faciliteren aan de andere kant van de wereld, terwijl je tegelijkertijd hoort dat je bent geslaagd voor je master, is echt een full circle moment voor mij geweest. Ik zag toen heel duidelijk in wat de impact van een sociaal ondernemer kan zijn. Het is zo tof dat we niet alleen in Nederland impact maken, maar dus ook in het buitenland. Je ziet de echte vooruitgang die deze jongeren hebben geboekt. Dat is wel één van de mooiste momenten geweest van 2023.

Het uiteindelijke doel

Dat duurzaamheid, inclusiviteit, en gezond en betaalbaar eten wereldwijd worden gezien als thema’s waar we iets mee moeten. Daarnaast willen we ook (impact)ondernemers in de voedselindustrie inspireren om zich te focussen op deze drie principes.

Er zijn veel statushouders die eindigen in een beroep dat niet overeenkomt met het diploma dat ze behaalden of met de baan die ze hadden in hun thuisland. Ik vroeg een keer aan iemand of hij het leuk vond om als kok te werken en wat hij had gestudeerd. Ik kreeg een blik vol ongeloof omdat niemand het hem ooit had gevraagd. Hij vertelde dat hij blij was om dit te doen, maar hij het niet heel leuk vond.

Binnen Freshtable is je functie ook je ambitie. De man die ik sprak was boekhouder in Egypte en doet nu hier accounting. Met de Fresh Academy leren wij ze de kneepjes van het Nederlandse vak zodat ze daarin kunnen gaan werken. Via de Fresh Academy ondersteunen we statushouders om hun skillset toe te passen in de Nederlandse markt. Zo leert een IT’er bijvoorbeeld de Nederlandse termen en veelgebruikte systemen en zo krijgt een accountant training in het doen van de Nederlandse belastingaangifte.

Met de Freshtable Foundation en Fresh Academy willen we de leiders van de toekomst stimuleren, zodat misschien de volgende generatie leiders binnen ons team allemaal statushouders zijn. Of dat de kinderen uit kansarme gebieden mij later masterclasses of workshops geven.

Het advies voor de nieuwe impactondernemer

Iedereen heeft een eigen verhaal, zorgen en dromen. Je hebt meer macht en kracht dan je soms zelf beseft. Het is oké om tegelijkertijd winst en impact te maken. Niemand straft je daar op af, je bedrijf is geen stichting. We zijn met z’n allen de wereld aan het verbeteren, er zijn veel mensen die eenzelfde missie hebben.

Je kan veel samen doen als we gezamenlijk een ecosysteem creëren voor een nieuwe generatie ondernemers.