Idealistische ondernemers zijn hard nodig, maar een bedrijf runnen met als achterliggend doel de wereld een stukje beter willen maken is niet makkelijk. Wetgeving, financiering, een verdienmodel rond zien te krijgen, het zijn allemaal uitdagingen waar ze tegen aan lopen. We vragen ze naar hun ‘hero’s journey’ in Impact Heroes.

De roep naar avontuur

Wij wilden graag samen een bedrijf starten, dat was onze voornaamste reden om dit avontuur aan te gaan. Het leek ons veel leuker om zelf iets te starten dan om ergens te gaan werken. Het idee van de volledige vrijheid om je eigen product te ontwikkelen en je team eromheen te bouwen trok ons heel erg aan.

In mijn master hoorde ik van het begrip circulaire economie. Ik vond dit een heel interessant concept, omdat duurzaamheid gecombineerd wordt met een businessmodel. Deze combinatie miste ik in de duurzaamheidstheorieën die ik tijdens mijn studie ben tegengekomen. Deze waren vooral gericht op materiaalgebruik en het kwam er voornamelijk op neer dat producten duurder werden zonder dat er een duidelijk voordeel in zat voor de klant. Met de circulaire economie zag ik dat het anders kon.

Wij vroegen ons af hoe de praktijk er uit zag. Er werd zeker al wat gedaan, maar we zagen weinig gebeuren in de elektronica. In deze sector is er sprake van schaarste in onderdelen. Heel veel elektronica bestaat uit verschillende componenten. Je gooit het gehele product weg als er een onderdeel kapotgaat, ondanks dat de rest nog wel werkt. De materialen blijven waardevol.

Het vooroordeel van winstmaximalisatie

Het is wel grappig dat ondernemen vaak wordt geassocieerd met rijk willen worden. Dat kan best een motivatie zijn, maar een hele slimme is het niet. Je kan dan bijvoorbeeld beter in het vastgoed gaan zitten. Andere studenten om mij heen die wilden ondernemen voor het geld vond ik nooit zo boeiend, die zijn uiteindelijk ook geen ondernemer geworden.

Als je iets van de grond af wil opbouwen moet je genoegen nemen met dat je bijna niets verdient, terwijl iedereen om je heen een stuk meer salaris heeft. Je kan net zo goed naar het casino gaan, want het is wel gewoon gokken. Je hoopt dat je groter wordt, maar veel mensen halen het niet, of blijven hangen op een klein loon. Het is maar een lucky few die echt veel geld verdienen. Het is al best een ding om je eerste omzet binnen te halen. Een groot deel van de startups hebben nog nooit omzet gedraaid ondanks dat ze al een paar jaar bezig zijn. Dat is best normaal.

Je start met zoiets omdat je het cool vindt om iets voor jezelf te doen. Ik raakte vooral geïnspireerd door de passie van andere ondernemers. Het werkt aanstekend. Ik had er nooit over nagedacht om zelf te ondernemen, totdat ik ondernemers tegenkwam die mij vertelden over hun kindje.

De obstakels en uitdagingen

Wij begonnen met een maandelijks abonnement voor onze koptelefoons. Je kon ze dus niet kopen. We waren bezig om een product te ontwikkelen in een erg merkgevoelige markt, daarom moest er ook een merknaam worden opgebouwd. De coaches waarmee wij werkten zeiden dat wij alle verkeerde vakjes afkruisten. We maakten het onszelf in principe een stuk moeilijker.

We nemen de kritiek altijd serieus en weten ook wel waaraan we moeten werken, maar tegelijkertijd dachten we wel dat het heel vet was. Als iedereen tegen je zegt dat het wel heel ingewikkeld is wat je doet, dan is het juist ook de moeite waard. Het bleek ook echt een uitdaging, vooral met het lease-model.

In het begin waren wij heel naïef, want we waren jong. Dit zorgde ervoor dat je als een trein werkt, maar ook veel teleurstellingen te verwerken krijgt, want veel van je ideeën mislukken. Wij dachten dat een paar duizend klanten werven best makkelijk zou zijn in een land waar 1,5 miljoen koptelefoons per jaar worden verkocht, maar dat bleek niet zo te zijn. Je onderschat hoe moeilijk het is om iemand te laten betalen voor jouw product.

De bondgenoten

Tom en ik hebben elkaar leren kennen op een project in Brazilië tijdens de studie. We kenden elkaar niet, ook al deden we dezelfde studie. Vanaf toen zijn we vaker projecten samen gaan doen. Dat was ook het moment dat we besloten om samen te gaan ondernemen.

Door het hele proces heen hebben we veel coaching gehad. We zochten veel advies bij mensen. Gelukkig zijn er ook veel mensen die dat willen geven. Vooral in de beginjaren maakten we veel gebruik van coaching. Zij hielpen ons met spiegelen. Soms praktisch, soms ook met de grote lijnen.

De crisis

Repeat had eerst drie co-founders. De derde persoon wilde er op een gegeven moment mee stoppen. Het liep namelijk niet goed met z’n drieën, dat voelden we ook allemaal aan. Tom en ik waren gestart vanuit een passie. We zijn twee handen op één buik. Zij had een financiële achtergrond en vond het leuk om eens een keer mee te maken hoe je een startup begint.

Tegelijkertijd hadden we ook een tweede crowdfunding gedaan die min of meer was mislukt. We hadden op dat moment veel tegenslagen. Het lukte ons niet om geld op te halen en alles zat tegen. Dat trok Tom en mij ook naar beneden.

Wat ons op de been hield was de hoeveelheid klanten. We doen het niet alleen voor een kleine vriendenkring. We gingen dus gewoon door. Als er iets misgaat gaan we eerst even balen. We moeten ook vaak lachen als iets misgaat.

Daarna blazen we stoom af en vragen ons af wat deze tegenslag betekent. Heeft dit geen kans meer of hebben we alleen gevalideerd dat een bepaald stuk niet werkt en dat we het op een andere manier moeten doen? Meestal komen we tot de conclusie dat er nét te veel dingen goed gaan om ermee te stoppen.

De geleerde lessen

Tom en ik studeerden dus beiden industrieel ontwerp. Ik deed een strategische master waarin toch best wordt gehamerd op businessmodellen, maar als puntje bij paaltje komt, heb ik daar weinig van geleerd. In Delft heerst heel erg het idee dat wanneer jouw product goed is, het zichzelf wel verkoopt. Dat is niet waar. We hadden beiden weinig gevoel voor business.

Het allerbelangrijkste wat ik ook vaak zie misgaan om me heen, is de marktvalidatie van je product. Willen mensen wel echt jouw product en zijn ze daarvoor bereid te betalen? Is die groep wel groot genoeg? Wat zijn alle obstakels van de klant op de weg als ze jouw product overwegen?

Er zijn redelijk wat mensen die voorstellen dat er een of andere artiest een keer een post moet doen met jouw product zodat je veel koptelefoons verkoopt. Iedereen is heel erg bezig met inkopen en veel te weinig met de vraag of mensen je product überhaupt wel willen. Je moet soms mensen aan de haren naar je toe sleuren en dan zijn er alsnog duizend redenen om niet voor jou te kiezen.

De grootste overwinning

De allereerste crowdfunding was heel goed gegaan waarna we ons eerste product hebben geproduceerd. Dit hadden we allemaal zelf gedaan: alle onderdelen hebben we zelf uitgezocht en uiteindelijk deze onderdelen samengesteld. Het succesmoment was het moment dat we 500 klanten binnenhaalden en de eerste koptelefoons de deur uitgingen. Samen met vrienden gingen we alle dozen opvouwen en vullen.

Ik vond het heel gaaf om te zien hoe alle koptelefoons klaarstonden om verscheept te worden.. De dag erna kregen we berichten van mensen dat ze het product hadden ontvangen. Dat vond ik het mooiste moment.

Het leukste vind ik als ik om mee heen kijk, bijvoorbeeld in de trein, en er mensen die ik niet ken onze koptelefoons op hebben. Het voelt fijn wanneer mensen jouw product omarmen en gebruiken.

Het uiteindelijke doel

Ons doel is om uiteindelijk een internationaal merk te worden. We willen een voorbeeld zijn voor andere elektronicamerken, er is weldegelijk markt voor een duurzame koptelefoon.

We zijn begonnen vanuit een duurzame missie en daar staan we nog steeds achter. Maar het voelt af en toe ook ongrijpbaar. Ik merk dat het soms best moeilijk is om het daarvoor te blijven doen in je hoofd. Het is niet hetzelfde als bijvoorbeeld een sociale onderneming waar je mensen in dienst hebt die anders geen baan hadden.

Duurzaamheid is soms veel abstracter. Je doet het omdat je erin gelooft en je de wereld wil verbeteren. Het is alleen niet altijd zo dat je voor je neus iets ziet veranderen.

Wij hebben ook wel gezegd dat koptelefoons niet het grootste probleem zijn in de e-waste wereld. Wij zochten een product om mee te starten en om een voortrekkersrol in te nemen op het gebied van duurzaamheid. Dus het feit dat wij vaak worden genoemd in lijsten van circulaire producten en ons positioneren als een cool merk en niet als een geitenwollensokken merk vind ik heel belangrijk.

Het advies voor de nieuwe impact ondernemer

Ik heb denk ik wel een dubbele boodschap. Aan de ene kant probeer ik mensen ervan af te praten. Ze moeten er goed over nadenken, omdat deze weg veel teleurstellingen met zich meebrengt. Het is een lange adem en wat je ook doet, je bent altijd naïef aan het begin.

Onderschat je markt niet. Je moet je afvragen wie jouw doelgroep is. Er is nog een extra valkuil voor duurzame starters, die zitten vol idealisme. Ze zijn vaak veel te veel bezig met het creëren van een product als duurzame oplossing. Hier gaat dan ook alle aandacht naar. Als men zich dan omringt met alleen maar mensen die bezig zijn met duurzaamheid is het voor hun geen vraag meer of mensen het willen kopen. De werkelijkheid kan echter anders zijn.

Aan de andere kant heb je de totale vrijheid om het volledig anders te doen. Je kan het roer helemaal omgooien en zo de wereld veranderen. Wij voelden dat het anders moest in de wereld en dat zijn wij op een bepaalde manier gaan doen.

Ik moet altijd een beetje lachen om ondernemersscholen. Ik geloof wel in accelerators en incubators, deze helpen je terwijl je al bezig bent met ondernemen. Maar dat je vanuit je lesboek leert hoe je moet starten geloof ik niet. Je kan maar beter gewoon beginnen.

Het is heel erg leuk, dus ga het vooral gewoon doen.