Idealistische ondernemers zijn hard nodig, maar een bedrijf runnen met als achterliggend doel de wereld een stukje beter willen maken is niet makkelijk. Wetgeving, financiering, een verdienmodel rond zien te krijgen, het zijn allemaal uitdagingen waar ze tegen aan lopen. We vragen ze naar hun ‘hero’s journey’ in Impact Heroes.

De roep naar avontuur

Voordat ik begon met Studio Wae zat ik in de recycling industrie. Het viel me op dat er voor glas geen recyclingproces was en dit gewoon werd gestort, terwijl het eigenlijk nog een heel mooi restmateriaal is. Eerst ontwikkelde ik een receptuur voor beton met zand gemaakt van glas, daarna ontwikkelde een nieuwe receptuur zonder glas, maar wel met 76% hergebruikte grondstoffen.

Later kreeg ik de vraag van vrienden of ik het niet leuk vond om ook vloeren voor binnen te ontwerpen. Ik ontwierp een klikbaar vloerkleed, dat bestaat uit tegels die je kunt omwisselen en de vorm van kunt veranderen. We werken de andere kant op. We zijn niet een lineair product circulair gaan maken of iets aan het verduurzamen. In plaats daarvan kijken we waar veel afval is, wat voor producten we daarvan kunnen maken en waar vraag naar is.

Naast duurzaamheid vind ik dat social impact ook onderdeel moet zijn van een impact onderneming. Je moet niet alleen investeren in het klimaat en je eigen bedrijf, maar ook in mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.

Bij ons is het idee ontstaan om mensen deze toegang te geven tijdens de toegenomen stroom van Syrische vluchtelingen in 2019. Een vriendin werkte in een opvangcentrum en was buddy van Nour. Hij werkt inmiddels al 5 jaar bij Studio Wae en is nu chef in de werkplaats. Ook Amir uit Iran leefde in een geïsoleerde omgeving.

Hij sprak de taal niet en durfde daarom niemand aan te spreken. Hij sprak alleen Farsi, geen Nederlands of Engels. Inmiddels maakt hij grappen in het Nederlands (al zijn het vaak dezelfde) en heeft deze maand een vast contract gekregen.

Het vooroordeel van winstmaximalisatie

Voordat ik mijn eigen bedrijf had, werkte ik in het bedrijf van mijn vader waar ik goed verdiende. In het begin van het opstarten van een onderneming ben je alleen maar aan het investeren en moet je dus ook creatiever zijn met je geld.

Ik had bijvoorbeeld mijn huis op Airbnb gezet om op vakantie te kunnen gaan en ik heb mezelf de eerste drie jaar niet uitbetaald. We hebben nooit grote subsidies gekregen voor onze projecten en dat is ook oké. Ik vind dat een product zichzelf moet verkopen, dat heb ik vanuit huis meegekregen. Maar het was wel een hele omschakeling.

Ik doe dit ook zeker niet voor winstmaximalisatie, maar puur voor impact en om vette dingen maken die minder schade berokkenen aan het klimaat. Je kunt van afval nog mooie dingen maken. Als ik echt rijk wilde worden, had ik het bedrijf van mijn vader overgenomen.

De obstakels en uitdagingen

Ik had twee producten: beton en binnenvloeren. Dat zijn echt twee totaal verschillende markten. Met beton zit je bij projectinrichters en met binnenvloeren bij interieurarchitecten. Iedereen raadde me aan om me te focussen op één van de markten. Ik vond dat heel lastig en heb besloten om het advies te negeren. Ik ben blij dat ik dat heb gedaan.

Tegels van Studio Wae

De grootste uitdaging blijft geld. Wij vragen niet om subsidie, maar om opdrachten. Als je een gaaf idee hebt dat je wil uitvoeren, dan moet je eerst een aantal prototypes maken en dat is hartstikke duur. Met al het andere wat er nog bij komt is het voor een startup enorm veel geld dat je uit eigen zak moet betalen. Daarom zeggen wij vaak, we hebben hier een goed idee en als jullie willen dat dit ook in het straatbeeld komt, geef ons dan een opdracht. Zo koppelen wij onze producten aan projecten.

De bondgenoten

Mijn collega Heidi Houterman, vangt veel op als ik in de chaos zit tijdens het proces van het ontwerpen van een product. Ze geeft me op zulke momenten de ruimte om zo creatief mogelijk bezig te zijn.

Maar mijn vader is ook een grote steun. Dat was niet meteen vanaf de start zo. Zoals ik al eerder zei, ik werkte voor hem voordat ik Studio Wae opzette. Hij wilde niet dat ik wegging, omdat hij me ook niet kon loslaten. Hoe oud je ook bent; je blijft toch zijn kleine meisje. Hij geloofde daarnaast ook dat in de duurzaamheid, sociale impact en circulaire economie geen brood te verdienen was. Hij is daarin een traditionele businessman.

Pas nadat hij zag dat ik toffe projecten had gedaan, zoals bij ProRail en de Universiteit van Tilburg, kwam hij terug op zijn standpunt. Nu vindt hij het wel cool. Hoe ouder hij wordt, hoe meer hij inziet dat het toch niet goed gaat met het klimaat.

De crisis

Voordat we onze huidige studio betrokken, zaten we anti-kraak in het voormalig Pieter Baan centrum in Utrecht. Het pand werd echter verkocht en we vroegen ons af waar we heen moesten. We waren op dat moment juist eindelijk lekker op dreef en hadden wat grote projecten lopen. Ik dacht echt, moet ik nu weer gaan investeren in een nieuw bedrijf?

We kochten het huidige pand, wat een grote investering was. Daarbij is circulair verbouwen niet goedkoop. Ik stond voor mijn eigen dilemma: ga ik stoppen en iets totaal anders doen of ga ik er twee keer zo hard voor. Ik was al lang aan het buffelen, maar ik kon het gewoon niet loslaten. Dus ik koos voor de tweede optie. Onze volgende stap is al onze investeringen terugverdienen. Daar gaan we nu voor.

De geleerde lessen

Ik heb heel veel gaandeweg geleerd. In het begin cijfer je je eigen uren vaak weg, je hebt alleen oog voor je product. Totdat ik me bedacht, ‘wat nou als je straks personeel in dienst hebt?’ Hun uren kun je natuurlijk niet wegcijferen. Je moet die persoon gewoon betalen. Vanaf toen ben ik ook op mezelf gaan letten.

Ik heb veel geleerd over de markten waar ik in zit. De betonwereld zit vol met mensen die recht voor zijn raap zijn, terwijl in de interieurwereld veel dingen wollig en onduidelijk kunnen zijn. In het interieur moet alles kunnen, maar met beton kan zit je vast aan allerlei richtlijnen en regels. Het beeld van wie mijn klanten zijn was toen nog niet duidelijk voor mij. Je leert heel erg omgaan met verschillende groepen mensen en te zien waar hun behoeftes liggen.

De grootste overwinning

Drie projecten springen er voor mij wel echt uit als ik terugkijk op mijn grootste overwinningen. We mochten een project voor ProRail doen, waarbij we de opdracht kregen om 60.000 m2 aan perrons te verduurzamen. Ook hebben een project voor de Universiteit van Tilburg gedaan waar we ca. 7.000 m2 vloerbedekking hebben geleverd waarbij geen nieuwe grondstoffen zijn gebruikt.

Studio Wae in de bibliotheek van de Universiteit van Tilburg

Ons team vindt onze expositie in het Escher museum ook heel leuk. Onze producten worden gewoon in een museum tentoongesteld met een eigen bordje erbij! Dit is voor ons een bevestiging dat je echt gezien wordt en mensen het waarderen.

Het uiteindelijke doel

We willen zo veel mogelijk impact maken waarbij we mooie en unieke projecten in de markt zetten. Wat voor mij ook belangrijk is, is dat het team zich op hun plek voelt en het leuk vindt om elke dag naar het werk te komen.

Het liefst willen we zoveel mogelijk mensen die een afstand hebben tot de arbeidsmarkt aan het werk zetten. Wat we hebben gemerkt is dat de mensen die bij ons starten heel erg moeten wennen. Voordat ze hier begonnen hebben ze vaak lang op de bank gezeten, maar als ze eenmaal bij ons horen zijn ze reuze enthousiast en willen ze niet meer weg. Ze zijn dan echt opgebloeid.

Het impact ondernemen doe je met liefde, en gelukkig wordt het ook gewaardeerd door onze klanten. Die zeggen dan dat ze liever een Wae’tje erin leggen dan in zee gaan met een niet duurzame organisatie die geen zorg draagt voor de medemens. Het levert ons echt dingen op. We zien ook dat de maatschappij het belangrijk vindt; wij zijn niet de enigen die denken dat we dit moeten doen.

Het advies voor de nieuwe impact ondernemer

Mijn advies is kijk om je heen om te zien wat echt nodig is. Ik denk dat heel veel impactondernemers dingen op intuïtie doen. Luister hier vooral naar. Laat je niet gek maken door mensen die zeggen dat dingen niet kunnen.

Laat je ook niet demotiveren door mensen die zeggen dat impact ondernemen en sturen op duurzaamheid maar een trend is. Je kan het noemen hoe je wil, maar we moeten er gewoon iets mee. Iedereen die nu instapt in duurzaamheid staat straks vooraan ten opzichte van lineaire producenten en denkers.

Kijk, het had heel goed niets kunnen worden, maar ik geloof erin dat je alles moet geven en dat heb ik gedaan. Als je toch risico neemt, en je gaat met de billen bloot, moet je er gewoon volledig voor gaan. Als je zelf écht gelooft in het verhaal en je kan dat verhaal overtuigend brengen, dan gaat het gewoon lukken. Maar het kost tijd, calculeer dat in. Het is een lange aanloop.

Wij hopen dat alle ondernemers hun eigen Wae gaan creëren.