Verder kijken dan bbp

Op dit moment wordt de welvaart van onze samenleving vaak afgemeten aan het bruto binnenlands product (bbp). Volgens Joks is dat een misvatting. Hij ziet dat steeds meer economen zich zorgen maken over deze ontwikkeling, omdat het bbp vooral bedoeld is om de productiviteit van een land in kaart te brengen en weinig zegt over de kwaliteit van leven. Zo ging het een stuk slechter met de economie tijdens de Coronapandemie, maar voelden mensen zich vaak toch gelukkiger. (bron: Welzijnsmonitor ABN AMRO)

Nieuwe maatstaf

In zijn onderzoek gaat Joks op zoek naar andere factoren die welvaart completer kunnen uitdrukken. Een meerdimensionale blik op de economie en de kwaliteit van leven in de samenleving houdt bijvoorbeeld ook rekening met aspecten zoals gezondheid, het gevoel van verbondenheid, veiligheid, mogelijkheden voor onderwijs en hoe mensen de kwaliteit van de omgeving waarin zij leven ervaren. Dat alles samengevat zegt volgens Joks veel meer over hoe het echt gaat met een land.

Kracht van de regionale aanpak

Joks merkt op dat het lastig is om brede welvaart op nationaal niveau te organiseren, omdat deze nieuwe kijk op waarde vaak over de lange termijn gaat en daardoor abstract kan voelen. Joks ziet wel veel mogelijkheden voor een regionale aanpak van brede welvaart omdat inwoners, organisaties en overheden daar vaak beter verbonden zijn en concreter kunnen maken hoe ze hun toekomst samen willen organiseren. Opvallend is dat Joks in zijn onderzoek tegenkomt dat grote steden die vaak goed presteren op bbp, lager scoren op brede welvaart en andersom. Geld zegt volgens Joks dus niet zo veel over het geluk van mensen.

Kansen voor de financiële sector

Volgens Joks kunnen banken een cruciale rol spelen op weg naar meer duurzaamheid en daarmee ook voor brede welvaart. Volgens hem is het belangrijk dat financiële instellingen goed kijken naar de korte- en lange termijneffecten van financieringen en dat zij de koers verleggen naar de lange termijn. Dit wordt nu bijvoorbeeld al gedaan op het gebied van klimaatrisico’s, maar mag nog ambitieuzer, aldus Joks.